Gmina Osiek Jasielski

Warto zobaczyć

Zabytki

W Osieku Jasielskim znajduje się stary kościół modrzewiowy, cały kryty gontem, wybudowany w 1419 roku pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, otoczony starymi drzewami. Świątynia uległa przebudowie w 1640 roku. Jest to budowla trzynawowa o konstrukcji zrębowej z wieżą wzniesioną na rzucie kwadratu o pochyłych ścianach, z nadwieszoną izbicą. We wnętrzu zachowała się polichromia z 1840 roku, a także kamienna chrzcielnica z XVI wieku. Warto zobaczyć łaskami słynący obraz Przemienienia Pańskiego, pochodzący z klasztoru oo. Dominikanów ze Żmigrodu oraz olejny tryptyk z 1527r., a na wieży dzwon z 1540 roku. Świątynia stoi wśród starodrzewów na stromej skarpie. W miejscowości zachowało się kilkanaście drewnianych domów, stanowiących pozostałość dawnej zabudowy i kilka ciekawszych murowanych z początku XX wieku. W południowej części miejscowości znajdują się nikłe ślady kazimierzowskiego zamku. Nazwany został "kocim zamkiem", co wskazywałoby, na to, iż ruiny mogły być wykorzystane czasowo na obozowisko przybyłych z południa wychodźców religijnych.

Kolejna, drewniana świątynia parafialna p.w. św. Jana Chrzciciela stoi na wzniesieniu we wsi Załęże. Zbudowana w 1760 r., przekształcona w 1883 r., powiększona w latach 50 - tych i 60 - tych XX w. o wieżę i kaplicę. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na krucyfiks późnogotycki (sprzed 1550 r.) umieszczoną w nastawie głównego ołtarza, malowaną Matkę Boską z Dzieciątkiem (ok. 1480 r.) i powstałą w tym samym czasie Matkę Boską Apokaliptyczną, u stóp której klęczy rodzina opisana herbem Radwan. Przed wjazdem do kościoła wznosi się XVIII - wieczny obelisk.

W Pielgrzymce - drewniana cerkiew św. Michała Archanioła, grekokatolicka, obecnie prawosławna. Zbudowana zapewne z końcem XVIII stulecia, gruntownie przebudowana w II pół. XIX w., należy do wariantu budownictwa zachodnio - łemkowskiego. We wnętrzu ikona Matki Boskiej z 1605 r. W pozostałych miejscowościach gminy, poza nielicznymi, starymi chałupami wznoszą się XIX - wieczne, murowane kapliczki przydrożne-świadectwa wiary i pobożności dawnych mieszkańców.

www.cerkiew-pielgrzymka.pl

W rynku stoi kamienna figura św. Floriana, a na obszarze całej miejscowości porozrzucanych jest również kilka murowanych kapliczek z przełomu XIX i XX wieku.

W pozostałych miejscowościach gminy, poza nielicznymi, starymi chałupami wznoszą się XIX - wieczne, murowane kapliczki przydrożne-świadectwa wiary i pobożności dawnych mieszkańców.

Zabytkowy Kościół w Osieku

Koścciół

W Osieku Jasielskim znajduje się stary kościół modrzewiowy, cały kryty gontem, wybudowany w 1419 roku pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, otoczony starymi drzewami. Świątynia uległa przebudowie w 1640 roku. Jest to budowla trzynawowa o konstrukcji zrębowej z wieżą wzniesioną na rzucie kwadratu o pochyłych ścianach, z nadwieszoną izbicą. We wnętrzu zachowała się polichromia z 1840 roku, 
a także kamienna chrzcielnica z XVI wieku. Warto zobaczyć łaskami słynący obraz Przemienienia Pańskiego, pochodzący z klasztoru oo. Dominikanów ze Żmigrodu oraz olejny tryptyk z 1527r., a na wieży dzwon z 1540 roku. Świątynia stoi wśród starodrzewów na stromej skarpie. W miejscowości zachowało się kilkanaście drewnianych domów, stanowiących pozostałość dawnej zabudowy i kilka ciekawszych murowanych z początku XX wieku. W południowej części miejscowości znajdują się nikłe ślady kazimierzowskiego zamku. Nazwany został "kocim zamkiem", co wskazywałoby, na to, iż ruiny mogły być wykorzystane czasowo na obozowisko przybyłych z południa wychodźców religijnych.W rynku stoi kamienna figura św. Floriana, a na obszarze całej miejscowości porozrzucanych jest również kilka murowanych kapliczek z przełomu XIX i XX wieku.

Cerkiew w Pielgrzymce (XVIII w.)

cerkiew

W Pielgrzymce - drewniana cerkiew św. Michała Archanioła, grekokatolicka, obecnie prawosławna. Zbudowana zapewne z końcem XVIII stulecia, gruntownie przebudowana w II pół. XIX w., należy do wariantu budownictwa zachodnio - łemkowskiego. We wnętrzu ikona Matki Boskiej z 1605 r.

 

 

 

 

 

 

Kościół w Załężu (XVIII w.)

 

Kolejna, drewniana świątynia parafialna p.w. św. Jana załężę-kościółChrzciciela stoi na wzniesieniu we wsi Załęże. Zbudowana w 1760 r., przekształcona w 1883 r., powiększona w latach 50 - tych i 60 - tych XX w.
o wieżę i kaplicę. We wnętrzu warto zwrócić uwagę
na krucyfiks późnogotycki (sprzed 1550 r.) umieszczoną w nastawie głównego ołtarza, malowaną Matkę Boską z Dzieciątkiem (ok. 1480 r.) i powstałą
w tym samym czasie Matkę Boską Apokaliptyczną,
u stóp której klęczy rodzina opisana herbem Radwan.

Przed wjazdem do kościoła wznosi się XVIII - wieczny obelisk.

 

Ciekawostka

co odnotował w swojej fraszce „Kowal kradł, stelmach wisi" poeta doby baroku Wacław Potocki:

Jeden kowal w Osieku, dwaj byli stalmaszy

Trafiło się, że kowal ukradł konia z paszy

bliskiemu szlachcicowi i prawo i lice instyguje,

że złodziej winien szubienice.

Długo na to osieckie prawo nie pozwala.

Tu każe sprawiedliwość, tu zaś bez kowala niewygoda.

Na koniec, gdy się długo waha,

obwieszą za kowala drugiego stalmacha."

Turystyka

Gmina Osiek Jasielski leży w południowej części województwa podkarpackiego, na terenie powiatu jasielskiego. Siedzibą władz gminy jest miejscowość Osiek Jasielski.

Teren w części południowej obejmuje Beskid Niski, natomiast północna część położona jest na obszarze Pogórza Środkowo Beskidzkiego w obrębie Pogórza Jasielskiego.

Teren położony w południowej części gminy objęty jest systemem obszarów chronionych i obejmuje:
• Magurski Park Narodowy wraz z otuliną,
• Obszar chronionego Krajobrazu Beskidu Niskiego.
Bogata flora i fauna tworzy niepowtarzalny klimat okolic, szczególnie cenne są zachowane kompleksy drzewostanów o charakterze naturalnym, głównie starodrzewy jodłowe i bukowe.
Przez teren gminy przebiegają szlaki komunikacyjne prowadzące do granicy Polski ze Słowacją. Są to droga nr 992 z Jasła przez Świerchową do Krempnej oraz droga nr 993 z Gorlic przez Pielgrzymkę i Samoklęski do Dukli i przejścia granicznego w Barwinku.
Malownicze położenie gminy sprzyja rozwojowi turystyki.

Miejsca chętnie odwiedzane przez turystów to przede wszystkim szlak architektury drewnianej w skład, którego wchodzi:

• Kościół drewniany z XIV wieku w Osieku Jasielskim, ogrodzony starym kamiennym murem. Jest to budowla trzynawowa o konstrukcji zrębowej z wieżą wzniesioną na rzucie kwadratu o pochyłych ścianach z nadwieszaną izbicą. We wnętrzu zachowała się polichromia z 1840 roku, a także kamienna chrzcielnica z XVI wieku. Świątynia stoi wśród starodrzewów na stromej skarpie. Kościół w Osieku Jasielskim należy do ujętej w drewnianej architekturze sakralnej przykładów rozwiązania bazylikowego.
• Kościół drewniany z XVII wieku w Załężu. Na szczególną uwagę w Kościele zasługuje ołtarz główny z obrazem patrona św. Jana Chrzciciela. Kościół usytuowany jest w centrum wsi. Niezwykle cenne elementy wyposażenia to zachowane ze średniowiecznego kościoła: malowany na desce obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w typie Hodegetrii z ok. 1480 roku. W ołtarzu głównym, obraz na desce Matki Boskiej Apokaliptycznej z ok. 1480 roku oraz drewniany krucyfiks z 1 poł. XVI wieku.
• Cerkiew drewniana prawosławna z XIX wieku w Pielgrzymce. Zbudowana w oryginalnym stylu bizantyjskim. W cerkwi znajduje się zabytkowa chrzcielnica z 1163 roku. Nie jest wykluczone, że była to świątynia obronna, zachowały się ślady stawów, okopów i wałów. www.cerkiew-pielgrzymka.pl

Przez teren Gminy Osiek Jasielski przebiegają dwa szlaki turystyczne, które dostarczą turystom niepowtarzalnych wrażeń:

Szlak pierwszy (żółty) Mrukowa- Kotań- Krempna, czas przejścia 5 godzin. Idąc tym szlakiem w Mrukowej mijamy pięknie położone stacje drogi krzyżowej oraz kaplicę leśną z kamienia ciosowego wybudowaną w 1906 roku. Corocznie leśne stacje drogi krzyżowej i kaplicę odwiedza parę tysięcy pielgrzymów.

Drugi szlak (zielony) zaczyna się w Nowym Żmigrodzie - biegnie do Mrukowej i Folusza. Czas przejścia to 4,5 godziny. Idąc tym szlakiem podziwiamy rozległą panoramę Magury Wątkowskiej i otoczenie doliny Wisłoki.
Przez teren Osieka Jasielskiego przebiega ścieżka rowerowa, która rozpoczyna się w Gminie Krempna we wsi Ożenna i biegnie przez Swiątkowa Wielka – Desznica – Jaworze - Brzezowa - Nowy Żmigród - Mytarz - Osiek Jasielski – Załęże - Wola Dębowiecka – Dębowiec - Jasło.

O wsi Mrukowa krąży legenda, Niegdyś osadą władał król Mruk. Zbudował on zamek na górze gdzie zamieszkał, a u podnóża góry założył wieś Mrukowa. Zamek zapadł się pod ziemię, a że w zamku było dużo złota do dnia dzisiejszego znajdowane są monety z tamtego okresu. Jednym ze znalezisk jest tetradrachma Aleksandra Wielkiego z lat 342-323 p.n.e. Ten fakt potwierdza, że na naszym terenie znajdowały się skupiska ludzi jeszcze przed naszą erą. U podnóża „Góry Zamkowej" na znużonego turystę czeka wygodny nocleg i ekologiczna żywność w gospodarstwie agroturystycznym pani Danuty Bilskiej. Obok gospodarstwa jest duży płac zabaw dla dzieci, wydzielone miejsce na ogniska a także drewniana zadaszona podłoga na imprezy plenerowe.

Korzystając z walorów turystycznych naszej Gminy można skorzystać z noclegów, wyżywienia regionalnego i kuchni domowej.

W Gminie Osiek Jasielski mieści się kilka boisk sportowych we wsiach: Pielgrzymka, boisko sportowe klubu „Zamczysko Mrukowa" w Samoklęskach, boisko sportowe klubu sportowego „Czardasz" w Osieku Jasielskim, a także boiska szkolne w Pielgrzymce, Samoklęskach, Osieku i Mrukowej.

Imprezy kulturalne plenerowe coroczne:

1. Grand-Prix rowerów górskich – lipiec,
2. Niedziela w Osieku - czerwiec,
3. Gminne zawody strażackie - czerwiec-lipiec,
4. Dni Osieka- lipiec,
5. Piknik Rodzinny w Załężu – sierpień,
6. Święto chleba – wrzesień.

Turyści, którzy odwiedzą naszą Gminę i zatrzymają się na dłużej mogą skorzystać z Internetu w Gminnej Bibliotece Publicznej w Osieku Jasielskim i zasięgnąć bliższych informacji na temat historii i dnia dzisiejszego Gminy Osiek Jasielski. Zapraszamy tel.(013)4421010.